تیلت روتور چیست؟

تیلت روتور

در قسمت های قبل با دو نوع از هواپیما های عمود پرواز به نام سیکلوروتور ها و جنگنده های عمود پرواز آشنا شدیم و در این قسمت با مدل خاصی ازین هواگرد ها که موسوم به تیلت روتور است آشنا میشویم.
تیلت‌روتور هواگردی است که نیروی پیشران آن از طریق ملخ های نصب شده بر روی آن تامین می‌شود.
طراحی Tiltrotor طوریست که قابلیت عمود پروازی یک هلیکوپتر و نیز سرعت و برد یک هواپیما را با هم ترکیب می کند.
که در این قسمت با شیوه کار تیلت روتور ها بیشتر آشنا خواهیم شد.
حال به پیدایش این تیلت روتور ها میپردازیم.
در سال 1980 در عملیات ازاد سازی گروگان های سفارت ایالات متحده در ایران سران نظامی این کشور متوجه شدن که به نوع جدیدی از هواگرد ها نیاز دارند که نه تنها توانایی فرود و برخواست عمودی، بلکه توانایی حمل نیرو های نظامی و توانایی رسیدن به سرعت بالا را در زمان اندک داشته باشد. بنابراین اولین ایده ساخت هواگرد های عمود پرواز نظامی در سال 1981 با تایید وزارت دفاع ایالات متحده و در قالب طرح (jvx) ارائه شد.
برای ساخت این هلیکوپتر-هواپیما دو تیم از کمپانی های بل و بوئینگ با همکاری هم طی دو سال از اولین طرح خود به نام وی-22 رونمایی کردند با شروع آزمایشات مشترک این دو کمپانی برای طراحی اولین tilt rotor تاریخ پیچیدگی و مشکلات طرح یکی پس از دیگری اشکار شد به همین دلیل این دو کمپانی بعد سالها تحقیق روی وی.22 چند نمونه نهایی خود را ارائه دادند.
حال به ساختار و نیروی محرکه این تیلت روتور میپردازیم

v-22 Osprey دارای دو پراپراتور با سه ملخ است که حدود12 متر طول و همچنین هر ملخ توسط یک موتور توربوپراپ هدایت می شود که قادر به تولید کاری معادل با 6000 اسب بخار است.
شاید بپرسید موتور های پراپراتور چیست؟
این گونه موتور ها در حقیقت ترکیب دو موتور توربوپراپ و روتور است که بر روی تیلت روتور ها نصب میشوند بنابراین به کمک بخش توروپراپ خود قابل تبدیل به هواپیما و همچنین بخش روتور خود قابل تبدیل به هلیکوپتر است.
حال که با پراپراتور ها آشنا شدیم به مکانیزم آن در اوسپری وی 22 میپردازیم.

در وی-22 برای حرکت به سمت بالا، ناسل ها یا همان نگه دارنده موتور در حالت عمودی قرار میگیرند که این سبب میشود نیروی لیفت این هواگرد مانند یک هلیکوپتر بزرگ عمل کند و به طور مشابه برای تبدیل شدن به یک هواپیما، زاویه ناسل ها از 90 به صفر درجه به طور تدریجی تغییر میکند، که برای این تغییر، نیروهای چرخه‌ای بر روی یک صفحه معمولی در هاب روتور اعمال می‌شوند که سبب میشود فلپرون ها و سکان ها شبیه به هواپیما پرواز کنند. هرچه ناسل ها پایین تر باشند، سطوح کنترل حالت هواپیما بیشتر می شود. ناسل‌ها برای پرواز عمود و همچنین برای دستیابی سریع به ارتفاع و سرعت بالا، تنها کافیست 80 درجه به سمت بالا چرخش داشته باشند. در این تغیر زاویه، کنترل‌ها تا حدی خودکار می‌شوند که می‌توانند از گشتاور ها و نیروهای اضافی جلوگیری کند.

از ویژگی های مهم قابل اشاره در این هواگرد اتصال دو پراپراتور است که در ادامه به آن میپردازیم
پراپراتور در حین حرکت مقداری نیرو را به جعبه دنده بال میانی منتقل می کند که این جعبه دنده سبب میشود در صورت خرابی موتور، تنها با یک موتور بتواند کار کند و نیروی موتور باقیمانده از طریق یک محور محرک متصل به دو پراپراتور توزیع شود.
.و همچنین این جعبه دنده سبب تنظیم و کنترل چرخش پراپراتور ها و گشتاور حاصل ازین چرخش میشود.

حال به کنترل های کابین خلبان و سوخت این تیلت روتور میپردازیم.

کابین خلبان Osprey دارای یک خلبان و کمک خلبان است. علاوه بر این، یک صندلی تاشو در مرکز پشت خلبانان برای یک مهندس پرواز وجود دارد. این هواگرد دارای دوربین های دید درشب نیز هست که به خلبان کمک میکند به راحتی در تاریک ترین نقاط به حرکت خود ادامه دهد. همچنین این تیلت روتور نیز دارای قابلیت خلبان خودکار است که اجازه می دهد، هواگرد بدون هیچ گونه تعامل با خلبان هدایت شود. همچنین بدنه تحت فشار نیست، و پرسنل باید از ماسک های اکسیژن بالای 10000 پا استفاده کنند.

اسپری دارای 16 مخزن سوخت است که 10 مخزن در بالها و شش مخزن در بدنه تعبیه شده است. با جریان یافتن سوخت از مخازن، گاز نیتروژن تحت فشار مخازن را پر می کند تا احتمال آتش سوزی کاهش یابد.

و در انتها این هواگرد تا کنون در سه نسخه mv-22 که دارای مسلسل است برای پشتیبانی های جنگی و cv-22 برای عملیات های دور برد و ch-22 برای جستجو و عملیات های نجات ساخته شده است.

گروه علمی فرهنگی آسمان
گروه علمی فرهنگی آسمان

آسمان؛ سنگر علمی فرهنگی بسیج دانشجویی دانشکده هوافضا دانشگاه صنعتی امیرکبیر

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *